หากจะพูดถึงหนึ่งในเทคโนโลยีของโลกยุคปัจจุบันที่มาแรงอันดับต้น ๆ มีผู้คนให้ความสนใจมากมาย นั่นก็คือเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์หรือที่ภาษาอังกฤษเรียกว่า Artificial Intelligence หรือเทคโนโลยี Ai

เทคโนโลยีเอไอเป็นเทคโนโลยีที่เราได้ยินกันบ่อย ๆ แต่เราอาจจะยังเข้าใจมันผิดหรือถูกไม่ทั้งหมด หลายคนยังเข้าใจว่าเอไอคือหุ่นยนต์ ซึ่งก็ต้องบอกว่าไม่ใช่หุ่นยนต์ทุกตัวที่มีเทคโนโลยีเอไอ ถ้าจะให้อธิบายแบบสั้น ๆ เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์หรือเอไอ คือ วิทยาการของระบบคอมพิวเตอร์ที่พยายามออกแบบให้สามารถทำงานได้คล้ายกับสมองมนุษย์มากที่สุด สิ่งที่ระบบคอมพิวเตอร์ในยุคเก่ากับคอมพิวเตอร์ในยุคเอไอแตกต่างกันก็คือ การคิด ซึ่งคอมพิวเตอร์ยุคเก่าจะทำงานตามคำสั่งได้เพียงอย่างเดียว แต่คอมพิวเตอร์ปัญญาประดิษฐ์สามารถจดจำ เรียนรู้ วิเคราะห์และตัดสินใจได้ด้วยตัวเอง

ถึงแม้เทคโนโลยีเอไอจะถูกพัฒนามากว่ายี่สิบปีแล้ว แต่ปัจจุบันความก้าวหน้าของเอไอทั้งในรูปของโปรแกรม แอปพลิเคชันและหุ่นยนต์ยังอยู่ในระดับที่เรียกว่าเอไอขั้นต้น คือสามารถนำข้อมูลมาวิเคราะห์และตัดสินใจได้ในระดับหนึ่ง เพียงแต่เอไอส่วนใหญ่ที่ถูกใช้งานอยู่ในปัจจุบันจะทำหน้าที่วิเคราะห์และตัดสินใจได้ทีละอย่าง ซึ่งยังต่างกับการทำงานของสมองมนุษย์ที่สามารถวิเคราะห์และตัดสินใจพร้อม ๆ กันได้หลายส่วนในเวลาเดียวกัน

แต่ในอนาคตนักวิทยาศาสตร์คาดหวังว่าจะสร้างเอไอได้ในระดับที่เรียกว่าสามารถคิดวิเคราะห์และประมวลผล จนตัดสินใจในเรื่องที่ซับซ้อนแบบมนุษย์ได้เอง และมากไปกว่านั้น ก็คือ การสร้างหุ่นยนต์หรือเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ที่ฉลาดล้ำเกินมนุษย์ สามารถประมวลผลสิ่งที่ยากเกินศักยภาพของสมองมนุษย์จะทำได้

ซึ่งหากจะว่าไปมันก็เหมือนดาบสองคม หากเราลองจินตนาการถึงหุ่นยนต์ที่คิดได้เอง โดยไม่ต้องฟังคำสั่งของมนุษย์ การก้าวข้ามขีดจำกัดตรงนี้ไปถือว่ามีความเสี่ยงที่ยากจะประเมินความเสียหาย หากสุดท้ายเราควบคุมเอไออัจฉริยะไม่ได้ ยิ่งในโลกที่อินเทอร์เน็ตเชื่อมโยงข้อมูลทุกอย่างเข้าไว้ด้วยกันทั้งพฤติกรรมของคน ความเคลื่อนไหวทางเศรษฐกิจรวมไปถึงความมั่นคงทางการทหาร หากระบบเอไอถูกนำไปใช้ในทางที่ผิด แน่นอนว่าผลกระทบย่อมมีเป็นวงกว้างอย่างแน่นอน

ทุกเทคโนโลยีมีข้อดีที่ช่วยแก้ปัญหาการใช้ชีวิตของมนุษย์ บางเทคโนโลยีก็สร้างขึ้นมาเพื่อช่วยชีวิตมนุษย์เช่นเทคโนโลยีทางการแพทย์ แต่เราก็ต้องไม่ลืมว่าในทุกเทคโนโลยีก็มีข้อเสียที่ควรระวัง อย่าพัฒนาจนลืมเรื่องความยั่งยืนและปลอดภัย หากเราลองจินตนาการถึงภาพเทคโนโลยีนิวเคลียร์ดูบ้าง มันช่วยสร้างพลังงานสะอาดให้เราได้มหาศาล แถมต้นทุนก็ต่ำ แต่เมื่อเกิดความผิดพลาดร้ายแรงเกินควบคุม เช่น เกิดคลื่นสึนามิ หรือ โรงไฟฟ้าพลังงานนิวเคลียร์เกิดระเบิด ความเสียหายที่ตามมามันมหาศาลจนเกินกว่าจะเยียวยาได้ด้วยซ้ำ สุดท้ายแล้วทุกการพัฒนาจึงต้องคำนึงถึงความปลอดภัยต่อส่วนรวมเสมอ